Kiedy podsumowuję moje 25 lat zgłębiania ludzkiej psychiki, jak również zagadnień związanych z budowaniem powodzenia, szczęścia, satysfakcji i radości życia, kiedy myślę o tym, co w życiu jest najważniejsze, w podsumowaniu zawsze wychodzi mi, że jest to miłość. Dziś wiem, że nie jest to nic odkrywczego. Zdobyta przeze mnie wiedza, jak również moje doświadczenia potwierdzają jedynie to, co od wieków mówią inni.
W moich dociekaniach uwidocznił się jednak poważny problem, który obserwuję od lat, i którego skutki są niekiedy wyjątkowo negatywne. Okazuje się bowiem, że miłość z jednej strony postrzegana jest jako coś bardzo ważnego, wręcz pożądanego, a jednocześnie wielu widzi w niej źródło bólu i cierpienia. Są ludzie, którzy mówią o swojej miłości do kogoś, a jednocześnie są nieszczęśliwi. A przecież nie tylko Biblia mówi, że miłość jest źródłem powodzenia, szczęścia i radości życia. Moim zdaniem problem w niezrozumieniu miłości wynika z tego, że duża część ludzi źródło miłości widzi głównie w innych, a nie w sobie.
W obliczu tej niejednoznaczności i wynikających z tego problemów, których dawniej osobiście doświadczałem, podjąłem dziś próbę opisu, jak należy rozumieć miłość. Korzystając z różnych źródeł stworzyłem jej obraz. Mam nadzieję, że będzie on pomocny zarówno tym, którzy jej poszukują, jak również tym, którzy pogłębiają jej udział w swoim życiu.
ZROZUMIEĆ MIŁOŚĆ
Miłość, podobnie jak wiatr, można poznać jedynie przez doświadczanie jej skutków. To dlatego mówienie o miłości możliwe jest tylko przez pryzmat jej przejawów. Można te przejawy dostrzec nie tylko w relacjach człowieka z innymi ludźmi, ale również w nim samym.
Miłość w postawie człowieka
- Kiedy miłość opanowuje człowieka, przejawia się ona w jego uczuciach, myślach, motywacji oraz w reakcjach na otaczającą go rzeczywistość, w tym na innych ludzi.
Uczucia miłości.Przejawem miłości są m.in. takie uczucia jak: szczęście, radość życia, satysfakcja oraz wiara w swój potencjał i w swoje możliwości postrzegane jako wystarczające do radzenia sobie z wyzwaniami, jakie niesie życie. Wszystkim tym uczuciom towarzyszą wdzięczność i pokora.
Myśli miłości.Myśli opanowane przez miłość są spokojne i koncentrują się głównie na tym, co dzieje się w chwili obecnej – „tu i teraz”.
Motywacja miłości.Miłość motywuje do samorozwoju i życiowej aktywności, która pojawia się w obszarach zgodnych z predyspozycjami i talentami człowieka.
Reakcje miłości. Charakterystyczne reakcje miłości na otaczającą człowieka rzeczywistość to ciekawość i otwartość na doświadczenia. Szczególne wrażenie na człowieku opanowanym miłością robi przyroda, w której dostrzega wyjątkowe piękno i harmonię. Kiedy pojawiają się problemy, miłość angażuje wszystkie zasoby człowieka, jego wiedzę, doświadczenia, umiejętności, intuicję oraz głęboką wiarę w rozwiązanie napotkanych trudności. Każdy problem traktowany jest jak cenna lekcja życia.
- Człowiek będący pod wpływem miłości przyjmuje bardzo charakterystyczną postawę wobec innych. Jest w niej empatia – współodczuwanie, a jednocześnie autonomia – niezależność psychiczna. Przejawy tej niezależności to m.in. brak koncentracji uwagi na akceptacji i uznaniu ze strony innych. Ponadto:
– w relacjach z potrzebującymi miłość przejawia się zainteresowaniem sytuacją, w jakiej się znaleźli oraz działaniami na rzecz ich wsparcia – w formie i zakresie możliwym do zrealizowania,
– w reakcji na złość i agresję innych miłość wyzwala postawę asertywną: stawianie granic, spokojne artykułowanie swojego stanowiska, swoich potrzeb, z jednoczesnym poszanowaniem agresora jako człowieka,
– w relacjach z bliskimi, poza troską, życzliwością i uznaniem, miłość wyzwala potrzebę wspierania ich w budowaniu postawy miłości.
Źródła miłości
W dyspozycji człowieka są dwa podstawowe źródła miłości: pierwsze – zewnętrzne: to inni ludzie i ich miłość do nas i drugie – wewnętrzne, skryte w nas. Wszyscy posiadamy własne, niezależne i niewyczerpane źródło miłości. Znajduje się ono w sferze określanej mianem duchowej. Jedynie to źródło wyzwala postawę miłości.
Wezwanie do budowania postawy miłości
W naturę każdego człowieka wpisane jest wezwanie do budowania postawy miłości. Przejawia się ono potrzebą miłości, która ukierunkowuje uwagę, motywuje i wyzwala zaangażowanie na rzecz jej poszukiwania. W pierwszych latach życia podstawowym źródłem miłości są inni ludzie. Potem, w życiu dorosłym, każdy za sprawą wolnej woli, w którą jest wyposażony oraz odpowiednich działań (takich jak m.in. rozwój samoświadomości, medytacja, modlitwa, trening uważności), powinien dokonać „przełączenia” na wewnętrzne źródło miłości. Brak odpowiedzi człowieka na wezwanie do budowania postawy miłości, brak niezbędnych przemian (gr. metanoia, łac. conversio) może skutkować trudnościami w życiu, konfliktami, problemami ze zdrowiem, brakiem poczucia szczęścia i radości życia.